Vervalsing Samuel

Onbekend, Samuel, olieverf op paneel, 85,5 x 65,2 cm (hxb), vervalsing, 19de eeuw?, particuliere collectie.

Conditie

Het paneel bestaat uit vier horizontale eikenhouten planken. Dat de planken bij een staand formaat dwars op de hoogterichting van het paneel staan, mag atypisch genoemd worden. Op de achterzijde is een zwaar parket aangebracht, voor het aanbrengen waarvan de achterkant van het paneel vlak is afgeschaafd tot een dikte van slechts ca. 5 mm.
Het parket blokkeert de werking van het paneel, de hierdoor optredende spanningen hebben het zelfs op diverse plaatsen doen barsten, soms op de naden, soms daarnaast. Het hout tussen twee barsten is vervolgens onafhankelijk van het aangrenzende deel gaan krommen. Bovendien heeft het parket een zogenaamde wasborddeformatie in het paneel doen ontstaan.
Het oppervlak vertoont een grof craquelé dat zich in structuur onafhankelijk gedraagt van de houten drager, het is een craquelé in de dikke vernislaag. Op diverse plaatsen is sprake van meer of minder recent verfverlies. Hier is te zien dat op de onderste verflaag een onder UV-licht groen fluorescerende vernislaag ligt. Deze scheidende vernislaag is er de oorzaak van dat de erop liggende verflaag makkelijk loslaat. Dit zou het vermoeden kunnen doen rijzen dat het schilderij aanzienlijk is overschilderd, maar wat hiertegen pleit, is dat ook onder de mouw bijvoorbeeld niks anders dan een effen, op sommige plaatsen gerimpelde, groenbruine verflaag zit.
Opvallend is het totaal ontbreken van ouderdom-craquelures. Wel is er een netwerk van een zwart craquelure-achtig patroon zichtbaar dat er onder de microscoop uitziet als uitgelopen zwarte kleurstof, het ligt onder een dikke laag vernis op de verflaag. Op sommige plekken heeft de zwarte kleurstof zich opgehoopt tot korreltjes. Dezelfde fijne zwarte substantie ligt ook in de diepere delen tussen de penseelstreken van de impasto’s, wellicht bedoeld als een soort patina. Op andere plaatsen toont zich een op jeugdbarsten lijkend craquelé. Jeugdbarsten zijn krimpscheurtjes die ontstaan tijdens het droogproces van de verf, als gevolg van het gebruik van bepaalde bindmiddelen al dan niet in combinatie met bepaalde pigmenten en afhankelijk van de laag waarop de verflaag is aangebracht, en zijn dus niet het gevolg van veroudering. Jeugdcraquelé komt een enkele keer voor op oude schilderijen, maar wordt vooral aangetroffen op 19de-eeuwse en latere schilderijen.
Qua voorstelling mag duidelijk zijn dat hier een 17de-eeuwse schilderij beoogt is, uit de hoek van Rembrandt.

Restauratie

De behandeling bestond uit het vastzetten van loskomende verf, vullen van barsten en lacunes, retoucheren en vernissen.

Wordpress Gallery Plugin Free